Pasif Yangın Durdurucu Sistemler ve Uygulamalar:
Yangın sırasında alev, duman ve zehirli gazların yayılmasını önleyerek can ve mal kaybını en aza
indirmek için tasarlanmış yapı elemanlarıdır. Aktif yangın sistemlerinden farklı olarak, pasif sistemler
yangın başladığında otomatik olarak çalışmaz fakat yapı bileşenlerinin yangına dayanıklı olmasını
sağlar. Yangın sırasında duman ve zehirli gazların yayılımını önler, yangının yayılmasını yavaşlatır,
kaçış yollarını (acil çıkışlar, merdiven boşlukları) güvenli hale getirir ve yangın sırasında binanın
çökmesini önleyerek tahliye süresini uzatır.
Pasif yangın durdurucu sistemler, UL, FM, EN 1366, ASTM E814, NFPA 101 gibi uluslararası
standartlara uygun olmalıdır.
Pasif Yangın Durdurucu Sistem Türleri:
1-Yangına Dayanıklı Kapılar ve Bölme Duvarları: Yangının bir bölmeden diğerine yayılmasını
önleyen fiziksel bariyerlerdir.
a-Yangına Dayanıklı Kapılar: 30, 60, 90, 120 dk yangına dayanıklı seçenekleri bulunur. Otomatik
kapanma mekanizması içerir.
b-Yangına Dayanıklı Bölme Duvarları: Alçıpan, beton, gazbeton veya özel yangına dayanıklı cam
paneller kullanılarak yapılır.
c-Yangın Perdeleri: Yangın esnasında otomatik olarak devreye girerek yangının yayılmasını önler.
AVM’ler, havaalanları, tüneller ve büyük endüstriyel tesislerde kullanılır.
2-Yangın Durdurucu Derz ve Sızdırmazlık Malzemeleri:
Kablo geçişleri, boru delikleri ve yapı bağlantı noktalarından duman ve alevin geçmesini önlemek için kullanılır.
a-Yangın Durdurucu Mastikler ve Silikonlar: Elektrik ve mekanik tesisat geçişlerinde kullanılır,
120 dakikaya kadar yangına dayanıklıdır. Duman ve gaz sızdırmazlığı sağlar.
b-Yangına Dayanıklı Harç ve Macunlar: Boru ve kablo geçişlerinde boşlukları doldurmak için
kullanılır, çelik, bakır, plastik ve PVC borular için uygundur.
c-Yangın Durdurucu Köpükler: Binaların beton duvarlarındaki boşlukları kapatmak için uygundur.
d-Genleşen (İntumescent) Malzemeler: Isıya maruz kaldığında genişleyerek boru ve kablo
geçişlerini kapatır. Özellikle plastik borular için kritik öneme sahiptir.
3-Yangına Dayanıklı Boya ve Kaplamalar:
a-Isıya Dayanıklı İntumescent Yangın Boyaları: Çelik yapıların 30-120 dk yangına dayanmasını
sağlar. Yangın sırasında genleşerek yapıyı koruyan bir karbon tabakası oluşturur.
b-Yangına Dayanıklı Seramik Kaplamalar: Hastaneler, veri merkezleri, enerji santralleri gibi kritik
alanlarda kullanılır.
c-Yangın Geciktirici Ahşap Kaplamalar: Ahşap yapıların yangına dayanıklılığını arttırmak için özel
kimyasallarla işlem görmüş malzemeler kullanılır.
4-Yangına Dayanıklı Havalandırma ve Duman Kontrol Sİstemleri:
a-Yangın Damperleri: Havalandırma kanallarında yangın anında otomatik kapanarak yangının
yayılmasını önler.
b-Yangına Dayanıklı Havalandırma Kanalları: EN1366-1 standardına uygun bir şekilde yüksek
sıcaklığa dayanıklı malzemelerden üretilmelidir.
c-Duman Tahliye Sistemleri: Yangın sırasında dumanın kontrollü bir şekilde tahliye edilmesini
sağlar.
5-Kablo ve Boru Geçiş Sistemleri:
a-Yangın durdurucu kablo tavası kaplamaları: Kablo kanallarında yangın yayılımını engellemek
için kullanılır. Yangın esnasında genleşerek kabloları korur.
b-Yangına dayanıklı boru kılıfları ve kelepçeleri: Plastik boruların erimesini ve yangının diğer
bölgelere yayılmasını önler. PVC, PE, PP gibi yanıcı borular için kritik öneme sahiptir.
Yangın Algılama:
Bu sistemler, yangının erken evrelerinde duman, ısı, alev veya gaz gibi belirtileri algılayarak alarm
verir ve yangının büyümesini önlemeye yardımcı olur. Büyük binalarda, endüstriyel tesislerde ve
insan yoğunluğunun yüksek olduğu yerlerde hayati öneme sahiptir.
Yangın algılama sistemleri:
1- Duman dedektörleri,
2- Isı dedektörleri,
3- Alev dedektörleri,
4- Gaz dedektörleri,
5- Alarm paneli,
6- Uyarı cihazları,
7- İletişim modülleridir.
Yangın algılama sistemleri, düzenli olarak test edilmeli ve bakımı yapılmalıdır. Dedektörlerin
üzerinde algılamasına engel olacak toz ve kir temizlenmelidir. Yangın algılama sistemleri, yangın
güvenliğinin mihenk taşıdır; doğru kullanım, kurulum ve
bakım ile yangın riskini en aza indirir.